Ascolta questo articolo in podcast su Spotify.
Scrivi «ladino» dentro “Trova in questo show” per ascoltare tutti gli altri podcast nelle parlate bellunesi.
Un tempo, sulla «Poussa de ‘Sumeles» vegliava una croce con un’orazione in tedesco, posta da Franz Waldner. Oggi al posto dell’antico crocifisso c’è un elegante manufatto.
Su par pede ra Poussa de ‘Sumeles, a 1700 metre intrà i Brites de Larieto e Mietres, dalongo ra strada da bosco che ra scaaza sote ra pales de Perosego, co ‘siaon a spasso se ciataon daante na crosc poiada su par un laresc.
R ea là da anes anorum, negun saea de preziso da cuante: oramai pitosc scadarlida, ma sote l Cristo se ‘sia ancora adora a liese na orazion par todesco, che no m ei mai indurà a me scrie ‘sò. Calchedun el ra ciamaa «ra Crosc del Todesco»; l aea da esse senpre chera che mè pare el me contaa che l aea betù Franz Waldner, un todesco da Meran che par anes l aea stà co ra femena, doa fies e na sò rameda inze na ciaseta dei Smalze su sote el «Picheto», el col alolo sora Alverà.
Waldner e i suoi i semenaa un cianpo e d istade i vendea sfrees, inze un cabioto daante l Hotel Belvì che l no n é pi da anes. Inze par fora el pituraa, co na gran zata, soralduto fiore de monte, su par armere, buròs e outra mobilia. No sei parceche Waldner l aesse betù chera crosc propio là da ra Poussa: fosc l ea stà pastor lassù, l vorea recordà calchedun o cissà. L ea un che nafré l strapazaa, e l é morto pitosc ‘soen del 1974: poco dapò de el l é mancià anche ra sò femena, che nosoutre par ride i ciamaon «Donna Franza» e dinultima sò rameda, de zento ane. Una fia no se r à pi veduda par Cortina, cher outra ra s à maridà in Cadore e cissà se ra sà algo de ra crosc!
Aee pensà de i damandà a ra Regoles de ra regorà, chel che vorea esse parceche ra no sin ‘sisse in fasc, ma inveze… dapò de alcuante anes, un colpo che passaon da ra Poussa m ei intaià che ra crosc de Franz ra no n ea pi. Al sò posto, ‘sodalpè del troi che l rua su erto su ra Forzela ‘Sumeles, in ea un outra bela noa lujente.
Col tenpo son vienù a saé che inze i prime anes del 2000 el r aea betuda là un anpezan co r intenzion de fei un voto: da incraota podon dì che ra vecia «Crosc del Todesco» l é deentà na bela «Crosc del Regolier».
Nesto Coleto
Seguici anche su Instagram:
https://www.instagram.com/amicodelpopolo.it/