Belluno °C

martedì 8 Luglio 2025,

«Signor, i me roba duta ra monte!»

Di Ernesto Majoni, Cortina d'Ampezzo. I brites de Fodara Vedla, ancuoi, foto D.D.V.

Ascolta questo articolo in podcast su Spotify.
Scrivi «ladino» dentro “Trova in questo show” per ascoltare tutti gli altri podcast nelle parlate bellunesi.

Tra storia e leggenda, riporto un fatto perso nella notte dei tempi che vide contrapporsi ampezzani e marebbani, con l’intervento del diavolo.

‘Sà anes anorum, chi da ra Val de Marebe e i anpezane despes i se cridaa e i se fejea dispete, par dezide ci che podea monteà su par Rudo de Sora (ancuoi Fodara Vedla) e su par Fosses, alolo sul confìn. I no ‘sia mai adora a se conbinà, né intrà de lore e gnanche daante el Vicario de Borneco, fin che un dì, stufe de se pugnà (coscita i contaa i vece), chi da Marebe ce ai fato? I a azetà ce che i proponea i sò nemighe.

Cuatro anpezane, curade fora intrà i pi fortes del paes, i aarae abù da alzà su e tramudà un sasson pornà su ra tèra de Anpezo; agnoche i aesse abù da l molà ‘sò parceche i no ‘sia pì adora a l moe, là i aarae betù l termin intrà i paese. Canche i s à intaià che par tirà su e trachetà el sasson aarae vorù esse almanco zento ome, i marebane i a pensà de aé da zede e se ra bete via: ma i se falaa. Con festide, i vardaa chi mastinaze anpezane che i alzaa el peron zenza fadia e i lo menaa fora pa ra monte. I ea oramai ruade un toco in là, canche na britera badiota in lagremes r à craià: «Signor ve preo diame, i me roba duta ra monte!»

Propio in chera el sasson el i é scanpà ai anpezane, l i é tomà sora e l i à spanteade e seporide: de lore, no se sà parcé, no n é pi stà ciatà gnanche un os. Ra lagremes de ra britera es aea ‘soà a parà via el demogno, asà che solo con el s aarae podù tirà su chel sas da agnoche l ea poià da secui.

El Consilier Aulico Staffler inze ra sò «Topografica del Tirolo e Vorarlberg» e l pioan Trebo, inze ra sò storia de Marèbe, i à copià un da chel outro, e i à fenì ra storia coscita: i contaa che ancora nossicuante anes dapò, a ci che passaa su par chera monte, i marebane i mostraa cuatro biei zierme, cresciude su oute propio intor un gran sas, gnanche se fosse stà un seign del Signor.

Na bela storia, suposò conpagna de chera de Staffler e del pioan Trebo, el r à scrita inze i prime anes Zincuanta pa ra «Rivista Cortina» anche Bepi Degregorio, e l i à betù gnon «I cirmoli di Rudo».

Nesto Coleto

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *